Opgelet nu, laat ons alstublieft tezamen blijven. We moeten door de compressor en zullen slecht terug halt houden aan de uitgang, na de pers afsluitkraan.
Vooruit!
Een geweldige zucht, wervelingen, een verschrikkelijke druk en een bijna ondraaglijke temperatuur, dat zijn de zaken die op ons toekomen terwijl we door de compressor reizen.
Halt!
We zijn maar met z’n tweeën.
Ik heb mijn hond!
Ja, goed uw hond, maar waar zijn Robert en Jean? Wat moeten we doen?
Ons tegen de stroming in de compressor in te bewegen zal ons niet lukken. We kunne tegen de sterke stroming in de kleppen niet op.
Wat is er gebeurd? Ben je onder die klep gewond geworden? Heb je de druk of de temperatuur niet kunnen weerstaan?
Hier is iemand …, het is Robert!
Waar is Jean?
Rustig! Ik heb hem gezien. Hij is samen met de olie die in de dampstroom was in het carter blijven hangen. Dat moet hem opgehouden hebben!
Maar jij ziet er gelukkig uit?!
Beste vrienden, ik heb zojuist een aantal vaststellingen kunnen doen zonder het te willen.
Vertel ons eens!
Vooreerst: dat jullie dat niet gezien hebben neem ik jullie niet kwalijk. Je hebt mij het touw en de lamp gegeven en die maakten het mij niet gemakkelijk. Op het moment dat de zuiger naar beneden ging werd ik gevat door een werveling waardoor ik van jullie gescheiden werd.
Ja, maar je moest toch met de damp, die door de zuiger terug naar boven gedrukt wordt, verder gevoerd worden.
In het geheel niet! Ik werd in de schadelijke ruimte vastgehouden.
Verduiveld … en dat tezamen met een hoop dampmoleculen, die tussen het zuigeroppervlak en de onderkant van de kleppenplaat, samengeperst werden. Daaraan heb ik niet gedacht!
En dan?
Daar had ik genoeg tijd om vaststellingen te doen. Ik zat vast, en ik verzeker jullie, het was niet gemakkelijk. Bij het aanzuigen heerste er een verschrikkelijke werveling.
Maar wat heb je dan opgemerkt?
Hoe ongeduldig zijn jullie toch! Mij viel op, dat tijdens het naar beneden gaan van de zuiger, het gecomprimeerde gas terug zijn oorspronkelijk volume innam, zodat een groot gedeelte van het volume bij de neergaande slag niet benut werd. De zuigklep was tijdens deze fase gesloten.
Er werd dus geen damp uit de verdamper aangezogen.
Was deze nutteloze fase van de zuigerbeweging lang?
Nogal … ik schat ze toch op 1/5 van de volledige slag.
Dat benadeelt de capaciteit van de compressor. Men noemt dit de herexpansie van de damp.
Wat heb je noch bemerkt?
Zie hier mijn verdere berichten: bij het passeren van de zuigklep moet je gezien hebben dat de snelheid enorm daalde. Door de sterke wervelingen heb ik ze echter niet kunnen meten. De temperatuur was tot iets boven de -15°C gestegen. Bij de ingang van de nauwe zuigklep was ze ca 54 km/h (15 m/s).
Dat was op de plaats waar we het hoorden knisperen.
Ja, om door de enge opening te komen, worst de damp als het ware bij elkaar geduwd.
Op het moment dat de zuiger zich terug naar boven bewoog maakte ik de volgende nota: de temperatuur steeg van -15°C naar +94°C.
Dat komt daar de compressie.
En de warmte-inhoud steeg van 418 kJ/kg naar 463 kJ/kg. De druk ging in dezelfde periode van 3,3 naar 15,27 bar.
Hoe snel gebeurde dit allemaal?
Ongeveer 1/50 seconden. Dit is de tijd die de zuiger nodig heeft om van de onderste stand naar de bovenste stand te komen.
Dat is me een tempo! En hoever zijn we in deze korte tijd op onze kaart gevorderd?
Ah, daar is Jean! Hoe zie jij er uit mijn beste vriend?
Er is mij iets zeer merkwaardigs overkomen.
Vertel!
Toen jullie allemaal in de zuigkamer stortten, verloor ik mijn rekenlat.
In de olie?
Ja, in de olie, die met de damp werd aangezogen, maar door de snelheidsafname vanwege de relatief grote zuigkamer, naar beneden was gelopen.
En je wou ze zoeken?
Natuurlijk, en zo hing ik in de olie vast zoals met vogellijm. Het was onmogelijk me daaruit te redden. Samen met de olie werd ik in carter gezogen, door de opening tussen aanzuigkamer en carter, die voor de olieterugvoering is voorzien.
Dat lijkt mij allemaal normaal. Maar ik verzeker jullie dat het alles behalve prettig is alleen in het carter te zijn, terwijl je meppen krijgt van oliemassa’s die door de krukas met grote kracht tegen de wanden van het carter en de cilinder behuizing worden geslagen.
Ik had geen seconde rust, en vroeg me af hoe ik daar in hemels naam terug kon uitgeraken. In zag mijn laatste uren voor ogen.
Dat was een mooi einde geweest voor een koeltechnieker!
Toen kreeg ik een idee. Ik bedacht, dat de olie die in de installatie circuleert, uit het carter afkomstig moet zijn.
Via de cilinderwand door het koelmiddel meegerukt!
Ik deed mijn best om met een oliestoot vanwege de krukas tot op de cilinderwand te geraken. Dat lukte me niet direct!
Zonder twijfel door gebrek aan oefening!
En toen het me eindelijk lukte duwde de zuiger mij terug in het carter. En ik kon terug van voorafaan aanvangen.
Na ettelijke malen proberen, gelukte het mij me in de oliefilm op de cilinderwand te handhaven, en zo kwam ik tijdens een van de zuigerslagen boven de zuiger terecht, en werd dan zoals vele ander oliemoleculen met de damp meegesleurd. Ik ga onmiddellijk een R22 bad nemen, om de olie die overal op me kleeft weg te wassen.
Vooraleer we verder trekken gaan we op onze kaart een punt markeren.
We bevinden ons vlak na de pers afsluitkraan, bij de ingang van de condensor, temperatuur 94°C, druk 15,27 bar. We zijn bij punt K.
We worden nu in de condensor gedreven. Kijk goed rond tijdens de doorgang.
| Home | Kaart | Volgende hoofdstuk |